อุ๊งอิ๊ง หรือ แพทองธาร ชินวัตร เกิดเมื่อวันที่ 21 สิงหาคม พ.ศ. 2529 เป็นบุตรสาวคนสุดท้องของทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี และคุณหญิงพจมาน ณ ป้อมเพชร เธอสำเร็จการศึกษาระดับชั้นมัธยมศึกษาจากโรงเรียนเซนต์โยเซฟคอนเวนต์ และโรงเรียนมาแตร์เดอีวิทยาลัย ปริญญาตรีรัฐศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ปี พ.ศ. 2551 และศึกษาต่อที่ประเทศอังกฤษ สาขาวิชา Msc International Hotel Management ที่มหาวิทยาลัยเซอร์เรย์
อุ๊งอิ๊งเริ่มเข้าสู่เส้นทางการเมืองในปี พ.ศ. 2561 โดยได้รับแต่งตั้งให้เป็นที่ปรึกษาพรรคเพื่อไทย ต่อมาในปี พ.ศ. 2562 เธอได้รับแต่งตั้งให้เป็นหัวหน้าครอบครัวเพื่อไทย และในปี พ.ศ. 2563 เธอได้รับเสนอชื่อเป็นนายกรัฐมนตรีไทยจากพรรคเพื่อไทย
ในช่วงปี พ.ศ. 2552-2553 อุ๊งอิ๊งถูกกล่าวหาว่าโกงข้อสอบจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โดยเธอถูกกล่าวหาว่ามีการลอกข้อสอบในวิชาสังคมศึกษา และวิชาภาษาอังกฤษ คณะกรรมการสอบของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยได้ตรวจสอบข้อกล่าวหาดังกล่าวและได้สรุปผลว่า อุ๊งอิ๊งไม่ผิดจริง เนื่องจากไม่มีหลักฐานที่ชัดเจนเพียงพอที่จะยืนยันข้อกล่าวหาดังกล่าว อย่างไรก็ตาม ผลการสอบของอุ๊งอิ๊งในวิชาสังคมศึกษาและวิชาภาษาอังกฤษถูกยกเลิก ส่งผลให้เธอต้องเรียนวิชาทั้งสองวิชาใหม่
การกล่าวหาเรื่องโกงข้อสอบจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยส่งผลกระทบต่อภาพลักษณ์ทางการเมืองของอุ๊งอิ๊งเป็นอย่างมาก ส่งผลให้เธอถูกวิพากษ์วิจารณ์จากฝ่ายตรงข้ามทางการเมือง อย่างไรก็ตาม อุ๊งอิ๊งได้ออกมาปฏิเสธข้อกล่าวหาดังกล่าวและยืนยันว่าเธอบริสุทธิ์
หลังจากการกล่าวหาเรื่องโกงข้อสอบ อุ๊งอิ๊งได้พยายามสร้างภาพลักษณ์ใหม่ให้กับตัวเอง โดยเธอได้เน้นย้ำถึงแนวคิดทางการเมืองของเธอที่มุ่งเน้นการแก้ไขปัญหาปากท้องของประชาชน นอกจากนี้ เธอยังได้พยายามสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับประชาชนทั่วไปผ่านกิจกรรมต่างๆ เช่น การไปเยี่ยมเยียนพื้นที่ชนบทและชุมชนต่างๆ
ในปี พ.ศ. 2563 อุ๊งอิ๊งได้รับเสนอชื่อเป็นนายกรัฐมนตรีไทยจากพรรคเพื่อไทย การตัดสินใจเสนอชื่ออุ๊งอิ๊งเป็นนายกรัฐมนตรีของพรรคเพื่อไทยถือเป็นการสร้างความเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญในพรรคเพื่อไทย เนื่องจากอุ๊งอิ๊งเป็นทายาททางการเมืองของทักษิณ ชินวัตร ซึ่งถือเป็นบุคคลที่ได้รับความนิยมอย่างมากในหมู่ประชาชน อย่างไรก็ตาม การเสนอชื่ออุ๊งอิ๊งเป็นนายกรัฐมนตรีของพรรคเพื่อไทยก็ได้รับเสียงวิพากษ์วิจารณ์จากฝ่ายตรงข้ามทางการเมืองเช่นกัน
อุ๊งอิ๊งได้ประกาศนโยบายหลักในการหาเสียงเลือกตั้งทั่วไป พ.ศ. 2566 ของเธอ โดยเธอเน้นย้ำถึงแนวคิดทางการเมืองของเธอที่มุ่งเน้นการแก้ไขปัญหาปากท้องของประชาชน เช่น การลดราคาสินค้าอุปโภคบริโภค การช่วยเหลือเกษตรกร และการสร้างงานให้กับประชาชน
การเข้าสู่เส้นทางการเมืองของอุ๊งอิ๊งถือเป็นปรากฏการณ์ทางการเมืองที่น่าสนใจ เนื่องจากเธอเป็นทายาททางการเมืองของทักษิณ ชินวัตร ซึ่งถือเป็นบุคคลที่ได้รับความนิยมอย่างมากในหมู่ประชาชน อย่างไรก็ตาม การเข้าสู่เส้นทางการเมืองของอุ๊งอิ๊งก็ได้รับเสียงวิพากษ์วิจารณ์จากฝ่ายตรงข้ามทางการเมืองเช่นกัน